پشت پرده بیطرفی رسانهها؛ قدرت یا زورگویی؟
«واکاوی زورگویی رسانهای؛ دستکاری افکار عمومی»، محور اصلی کرسی ترویجی بود که با حضور صاحبنظران حوزه ارتباطات در دانشگاه صداوسیما برگزار شد.
به گزارش روابط عمومی دانشگاه صداوسیما، نشست تخصصی «بررسی زورگویی رسانهای؛ دستکاری افکار عمومی» با همکاری معاونت پژوهش و فناوری این دانشگاه، روز چهارشنبه برگزار گردید.
در این نشست، ارائه علمی دکتر اردشیر زابلیزاده با موضوع «واکاوی زورگویی رسانهای؛ دستکاری افکار عمومی» مورد تحلیل و ارزیابی قرار گرفت. دکتر عباس اسدی عضو هیئت علمی دانشگاه علامه طباطبایی در جایگاه ناقد و دکتر عباس ناصری طاهری در جایگاه مدیر نشست حضور داشتند.
دکتر زابلیزاده در سخنان خود به مسئله بیطرفی رسانهها پرداخت و بیان کرد: «آیا رسانهها واقعاً بیطرف هستند؟ بیطرفی در نظریه یک آرمان است، اما در عمل، رسانهها همواره در چهارچوب گفتارهای خاص و تحت تأثیر سوداگریهای سیاسی، اقتصادی و فرهنگی عمل میکنند.»
وی با اشاره به دو نگرش متفاوت در این زمینه افزود: «یک نگرش آرمانگرایانه باور دارد رسانه میتواند بیطرف باشد و صدای همه را بازتاب دهد. اما پرسش اینجاست: آیا در موضوعاتی مانند غزه، رسانهها واقعاً همه واقعیتها را منعکس میکنند؟ نگرش دوم معتقد است رسانه تنها بازتابدهنده واقعیت نیست، بلکه خود در شکلدهی آن نقش دارد.»
این پژوهشگر با اشاره به عملکرد رسانههایی مانند بیبیسی و ایران اینترنشنال تأکید کرد: «تکرار یک واژه یا روایت ویژه میتواند اندیشه مخاطب را دگرگون کند. این همان زورگویی رسانهای است که در قالب دستکاری افکار عمومی نمایان میشود. در بحران غزه، به روشنی میبینیم که رسانههای غربی با ادعای بیطرفی، در حقیقت یک روایت ویژه را پیش میبرند.»
دکتر عباس اسدی در ارزیابی این ارائه بیان نمود: «آنچه نویسنده به عنوان زورگویی رسانهای معرفی میکند، از دیدگاه برخی، همان توان ذاتی رسانه است. همه رسانهها به گونهای از این ابزار بهره میبرند، اما اندازه و شیوه آن وابسته به راهبرد، کاردانی، وابستگیهای مالی و مخاطبان هر رسانه دارد. پرسش بنیادی این است: آیا میتوان همه رسانهها را به یک اندازه متهم به زورگویی کرد؟»
دکتر ناصری طاهری نیز با تأکید بر نیاز به گسترش این گفتوگو در حوزه ارتباطات و روانشناسی گفت: «زورگویی در رسانه را میتوان به روابط انسانی گسترش داد. هنگامیکه رسانهای از توان بیشتری برخوردار است و مخاطب در جایگاه ناتوانی قرار دارد، زورگویی رسانهای رخ مینماید. باید این مفهوم را در نوشتارهای علمیپایدار کرد تا به چارچوبسازی در این حوزه یاری رساند.»
در پایان نشست، سخنرانان بر بایستگی بررسی ژرفتر پدیده زورگویی رسانهای و اثرات آن بر افکار عمومیپای فشردند. این نشست گامی در راستای شناخت بهتر سازوکارهای رسانهای و نیاز به بیداری مخاطبان در رویارویی با درونمایه رسانهها بود.